Bir davanın hangi mahkemede ve hangi yerde açılacağı, hukuki sürecin en kritik noktalarından biridir. Yanlış mahkemede açılan davalar reddedilebilir, zaman kaybına yol açabilir ve hak arama sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle görevli ve yetkili mahkemenin doğru belirlenmesi büyük önem taşır. Av. Sefer Gök, dava açmadan önce doğru mahkemenin tespit edilmesi ve sürecin usule uygun başlaması için müvekkillerine profesyonel hukuki danışmanlık sunmaktadır.
Görevli Mahkeme Nasıl Belirlenir?
Bir davanın hangi tür mahkemede açılacağı “görev” kuralına göre belirlenir. Görev kamu düzenine ilişkin olduğu için taraflar anlaşarak değiştiremez.
Temel görev dağılımı şu şekildedir:
- Aile davaları: Aile Mahkemesi
- Ticari davalar: Asliye Ticaret Mahkemesi
- İş davaları: İş Mahkemesi
- Tüketici davaları: Tüketici Mahkemesi
- Ceza davaları: Ceza Mahkemeleri
- Miras, tapu, alacak, sözleşme, tazminat davaları: Asliye Hukuk/ Sulh Hukuk (konuya göre)
Davanın konusunun doğru analiz edilmesi, yetkili mahkemenin belirlenmesinde ilk adımdır.
Yetkili Mahkeme Nasıl Belirlenir?
Bir davanın hangi il veya ilçede açılacağını ise yetki kuralları belirler. Temel kriter davalı kişinin yerleşim yeridir; ancak davanın türüne göre özel yetki kuralları uygulanır.
En temel kural:
- Genel yetkili mahkeme: Davalının yerleşim yerindeki mahkemedir.
Ancak bazı davalarda özel yetki kuralları devreye girer:
Aile Hukuku Davaları
Boşanma ve velayet gibi davalar:
- Davacının yerleşim yeri
- Eşlerin son 6 ay birlikte yaşadığı yer mahkemesi
Tüketici Davaları
- Tüketicinin bulunduğu yer mahkemesi
- Satıcı veya sağlayıcının bulunduğu yer mahkemesi
İş Davaları
- İşçinin işini yaptığı yer
- İşverenin merkez adresi
Trafik Kazası Davaları
- Kazanın meydana geldiği yer
- Davalının yerleşim yeri
- Zorunlu trafik sigortacısının bulunduğu yer
Tapu ve Taşınmaz Davaları
Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. Bu kural değiştirilemez.
Ceza Davaları
Suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.
Av. Sefer Gök, davanın doğru yetkili ve görevli mahkemede açılması için dosyayı detaylı olarak inceleyerek gerekli hukuki değerlendirmeleri yapmaktadır.
Yanlış Mahkemede Açılan Davanın Riski Nedir?
- Dava usulden reddedilebilir.
- Zaman ve mali kayıp oluşabilir.
- Zamanaşımı süresi işlemeye devam edebilir.
- Yeniden dava açma zorunluluğu doğabilir.
Bu nedenle dava açmadan önce profesyonel yönlendirme alınması hem süreci hızlandırır hem de hak kaybını önler.
Bir davanın nerede açılması gerektiği, davanın türüne, tarafların yerleşim yerine ve özel yetki kurallarına göre değişir. Doğru mahkemenin seçilmesi, sürecin sağlam bir hukuki zeminle başlamasını sağlar ve davanın sonucunu doğrudan etkiler.